Η διαδρομή προς την εκπαίδευση σκύλων!
Η περιπέτειά μου με τον σκύλο ξεκίνησε στην ηλικία των 7 ετών με την συνάντηση μου με τους δύο πρώτους που εκπροσωπούν στην μνήμη μου το είδος. Ήταν ένα Γκριφόν και ένα Πεκινουά, ο Μπόρις και ο Νίκλης. Η κυρία Αλίκη είχε αλλάξει την διαδρομή της βόλτας τους και είχε βρεθεί έξω από το σπίτι μου. Λίγες ώρες αργότερα, χωρίς να καταλάβω ακριβώς το πώς, βρισκόμουν εγώ κάτω από το μπαλκόνι της.
Οι γονείς μου χρειάστηκαν αρκετές ώρες για να με εντοπίσουν και ευτυχώς πριν προλάβουν να εκδηλώσουν την ανησυχία τους, δηλώνοντας την εξαφάνισή μου. Η κυρία Αλίκη αντιλαμβανόμενη τι έχει συμβεί μας κάλεσε στο σπίτι της. Έτσι μπήκα στην χώρα των θαυμάτων του σκύλου, με ξεναγό μια Αλίκη όπως το έφερε η τύχη.
Όσο εξιστορούσαν τα δεδομένα της “εξαφάνισης”, εγώ χανόμουν στην μυρωδιά του Μπόρις. Ένιωθα κάτι που με έκανε να ξεχνάω κάθε κανόνα υγιεινής και να βουτάω το κεφάλι μου στο πυκνό τρίχωμά του προσπαθώντας να κάνω αυτή την μυρωδιά δική μου. Ήταν η πρώτη συνάντησή μου με την ευτυχία. Ευχόμουν να συνεχιστεί η συζήτησή τους για πάντα και εγώ να μείνω εκεί.
Ο Νίκλης ήταν πιο επιφυλακτικός, περιεργάζονταν το περίεργο παιδί με σαφή διάθεση να με προσεγγίσει, αλλά με τον φόβο του να την ξεπερνά. Εκείνη η βραδιά κάποια στιγμή τέλειωσε…ήδη όμως μέσα μου τα πάντα ήταν διαφορετικά.
Η Αλίκη με την μητέρα μου έγιναν φίλες και έτσι εγώ είχα την δυνατότητα να χάνομαι συχνά στην μυρωδιά του Μπόρις και σιγά σιγά κέρδισα και την εμπιστοσύνη του Νίκλη.
Μέχρι την ημέρα που εμφανίστηκε εκείνη.
Ήταν ένας υπέροχος “Γκρίζος Λύκος” χωρίς Αλίκη στο πλευρό της. Η Λίζα, όπως την ονόμασα, περιφερόταν μόνη, ελεύθερη, χρωματίζοντας με την ύπαρξή της την τσιμεντούπολη, στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 80. Το σχέδιο ήταν απλό θα περίμενα το βράδυ και μετά θα την έβαζα κρυφά στην αυλή μας…το πρωί θα εξηγούσα σε όλους.
Μια άλλη καλημέρα…
Με πρόλαβαν οι φωνές της μητέρας μου, έτρεξα στην αυλή για να προλάβω να της εξηγήσω για την Λίζα και τότε κατάλαβα την υπερβολική της αντίδραση. Η Λίζα ήταν στο κέντρο 5 μικροσκοπικών πλασμάτων…είχε γίνει μητέρα. Ακολούθησαν 3 υπέροχοι μήνες και μετά από αυτούς οι χειρότερες μέρες της ζωής μου. Η αποχώρηση των κουταβιών.
Ζήσαμε με την Λίζα αρκετό χρόνο και ήταν η πρώτη που με γαλούχησε πραγματικά στον κόσμο του σκύλου. “Έφυγε” ενώ έλειπα από το σπίτι…
Πέρασαν αρκετά χρόνια…είχα φτάσει τα 13, Γυμνάσιο πια. Η μητέρα μου εκείνη την εποχή πρόσεχε κάποια παιδιά σε ένα σπίτι στην Πολιτεία που το ονόμαζε το σπίτι των 20 δωματίων. Μια μέρα λοιπόν με πήρε μαζί της για να μου δείξει το τεράστιο σπίτι…στην πραγματικότητα όμως ήξερε ότι αυτό που θα είχε σημασία για μένα βρισκόταν στον κήπο. Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά…
Βελγικός ποιμενικός!
Ήταν ότι πιο όμορφο είχα δει στην ζωή μου….ένας μαύρος λύκος…και δεν τέλειωνε εκεί…ακριβώς από πίσω της ερχόταν ένα αρχοντικό Κόλεϋ. Το να τους βλέπεις μαζί ήταν σαν να ζεις σε όνειρο. Δεν άγγιξα ποτέ κανέναν από τους δύο, πέρασα ολόκληρη την ημέρα, απλά κοιτώντας τα.
Δύο μήνες μετά ξύπναγα με τον ομορφότερο τρόπο. Τα χαμόγελα των δικών μου έκρυβαν και την δική τους συγκίνηση, βλέποντας τον τρόπο που κοιτούσα το κουτάβι που είχαν αφήσει στην αγκαλιά μου. Το Κόλεϋ και η Βελγίδα είχαν γίνει γονείς και στα χέρια μου βρισκόταν μια από τους απογόνους τους.
Τα 18 δεν με βρίσκουν, όπως ίσως κάποιος θα μπορούσε να υποθέσει να μελετάω για την εκπαίδευση των σκύλων, αντιθέτως, κάνω το ντεμπούτο μου ως δημοσιογράφος σε ένα από τα κανάλια της εποχής. Η δημοσιογραφία ήταν ένα δύσκολο κομμάτι της ζωής μου. Κάθε βράδυ όμως εκείνη ήταν εκεί…περίμενε…να τα πάρει όλα επάνω της, κάθε φόβος εξαφανιζόταν στην ισχύ του βλέμματός της.
Είμαι 24 ετών όταν χάνω τον πατέρα μου, η Πάρκυ όμως ήταν ακόμα εκεί. Η ιστορία του πώς ένας σκύλος με ξαναστήνει στα πόδια μου, ήταν το πρώτο πράγμα που έγραψα στα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα ως εκπαιδευτής σκύλων.
Αυτή την ιστορία μπορείς να την διαβάσεις… εδώ.
Η Σίλβη και η εκπαίδευση.
26 χρονών και η Σίλβη είναι ο σκύλος που βάζει μέσα μου το σαράκι της εκπαίδευσης. Φυσικά και είναι ένας Βέλγικος Ποιμενικός και ακόμα καλύτερα “ημίαιμος”. Τώρα, δεν ξέρω πόσοι από εσάς είστε οπαδοί του “εάν θελήσεις κάτι από καρδιάς”. Εγώ, εάν και δεν δηλώνω οπαδός καμιάς φιλοσοφίας, οφείλω να παραδεχτώ ότι το έζησα. Για αρκετά χρόνια ξεζουμίζω κάθε βιβλίο σχετικό με την συμπεριφορά των σκύλων και η Σίλβη με ακολουθεί σε αυτό το παιχνίδι ως μαθήτρια και παράλληλα δασκάλα.
Ένα βράδυ γνωρίζω τον σωστό άνθρωπο και το όνειρο αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά. Το όνειρο ολοκληρώνεται με την εκπαίδευση και κατόπιν με την ένταξή μου το 2006 σε μια από τις μεγαλύτερες σχολές σκύλων στην Ελλάδα, όπου και παραμένω μέχρι το 2014. Ακόμα και σήμερα, όταν κοιτώ πίσω μου αυτήν την πορεία πιστεύω ότι κάποιος θα με ξυπνήσει. Είναι πολλά αυτά που θα ήθελα να πω για όλα αυτά τα χρόνια και κάποια στιγμή θα το κάνω.
Το Πρόγραμμα “Γνώρισε το Σκύλο σου, Άλλαξε τη Ζωή σου”
Όλα αυτά τα χρόνια πέρασαν εκατοντάδες εκπαιδευόμενοι από τα χέρια μου και ασχολήθηκα με κάθε είδος εκπαίδευσης σκύλων, που υπάρχει. Όσο όμως η εμπειρία και η γνώση μου κορυφωνόταν τόσο χανόταν σταδιακά από μέσα μου αυτό που πραγματικά είχε σημασία…ο σκύλος. Στην θέση του Μπόρις, του Νίκλη, της Λίζας και της Πάρκυ βρισκόντουσαν πλέον γνώσεις…λέξεις.
Σε παρακαλώ να μην το δεις αυτό σαν ένα φτηνό κομμάτι marketing και φυσικά να μην κάνεις τον παραλληλισμό ότι οι συνάδελφοί μου επαγγελματίες έχουν χάσει την επαφή τους με τον σκύλο. Εκεί έξω υπάρχουν άνθρωποι, που πέρα από τον επαγγελματισμό τους, ξέρουν να τιμούν τον σκύλο σε κάθε τους βήμα. Αυτό λοιπόν, είναι το δικό μου βιογραφικό και απεικονίζει μόνο την δική μου πορεία.
“Γνώρισε το Σκύλο σου”…
Φυσικά λοιπόν, όταν κάτι δεν υπάρχει μέσα σου, δεν μπορείς να το διδάξεις. Μπορούσα να λύσω και έλυνα καθημερινά κάθε πρόβλημα συμπεριφοράς, αλλά δεν μπορούσα πια να μιλήσω με τον τρόπο που, 10 χρόνια πριν, μίλαγα για τον σκύλο. Ο σκύλος για τον οποίο μίλαγα ήταν διαφορετικός από εκείνον που είχα ονειρευτεί. Έτσι άρχισα να καταλαβαίνω ότι η πραγματική εκπαίδευση δεν ήταν το να γεμίσω το μυαλό των ανθρώπων με γνώσεις ενός “εγχειριδίου λειτουργίας” για τον σκύλο ή με κανόνες για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται.
Η εκπαίδευση έπρεπε να περάσει από ένα πλαίσιο παρουσίασης των ομοιοτήτων μας με τον σκύλο, ώστε η κατανόηση του να γίνει κάτι πραγματικά απλό. Αυτό έδινε μια νέα διάσταση στην εκπαίδευση του σκύλου. Μέσα από αυτή την διάσταση υπήρχε η δυνατότητα, τόσο ενός ταξιδιού αυτογνωσίας για τον άνθρωπο, όσο και επικοινωνίας με ένα κομμάτι του, το οποίο εδώ και χρόνια δείχνει να εξαφανίζεται. Το κομμάτι που εκπροσωπεί το ένστικτο και τον “σκύλο” που όλοι έχουμε μέσα μας.
Το άλλαξε την ζωή σου είναι απαραίτητο εάν θέλεις να “αγγίξεις” τον σκύλο.
Σήμερα, ο άνθρωπος δείχνει χαμένος ανάμεσα στις συγκρουόμενες οδηγίες των αυθεντιών. Είναι όλες βασισμένες σε λογικά επιχειρήματα και όμως η μια ανατρέπει την άλλη. Δεν έχει σημασία ποιον τομέα θα επιλέξεις για να το δεις αυτό. Εάν η αυθεντία έχει την μορφή ενός γιατρού, ενός ιερέα ή ενός εκπαιδευτή σκύλου. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η γνώση χωρίς την καθοδήγηση του ενστίκτου, είναι καταστροφική.
Η νοοτροπία που φαίνεται ότι πλέον επικρατεί στη ζωή μας, είναι ότι το ένστικτο πρέπει να χειραγωγηθεί και η σκέψη να αναλάβει τον απόλυτο έλεγχο. Ο σκύλος, η φύση και κάθε δημιούργημα που δεν φέρει την ανθρώπινη υπογραφή τείνει να χαρακτηριστεί ως ελαττωματικό…ή προβληματικό! Κοίτα σε παρακαλώ για μια στιγμή γύρω σου, σε κάθε κομμάτι της φύσης σήμερα η σκέψη επεμβαίνει για διορθώσει “ατέλειες”. Το σημείο όπου αυτό συμβαίνει για κάνουμε την ζωή μας καλύτερη φαίνεται ότι το έχουμε ξεπεράσει.
Το σημείο που βρισκόμαστε είναι στην πραγματικότητα το σημείο που η σκέψη δεν γνωρίζει πως να προχωρήσει. Η αναζήτηση της ανθρώπινης ευτυχίας ξεπέρασε τις αντοχές ενός κόσμου δημιουργημένου από άρτιους κανόνες. Οι καρποί που τρως είναι πιο όμορφοι αλλά άδειοι, το οξυγόνο που αναπνέεις ανεπαρκές, το ανθρώπινο συναίσθημα δείχνει να ασφυκτιά από τα δεσμά των κανόνων που η σκέψη επέβαλε και το σώμα είναι πιο αδύναμο από ποτέ.
Στην δεύτερη ματιά θα δεις την ίδια νοοτροπία που μας οδήγησε εδώ να προσπαθεί να διορθώσει τα δικά της σφάλματα…και να πέφτει σε νέα. Η σκέψη είναι πολύ εγωίστρια για να αποδεχτεί τα λάθη της, της φταίνε όλα τα άλλα για το γεγονός ότι το σχέδιο δεν δείχνει να έχει επιτυχία. Έτσι αποφεύγει να δει την αφετηρία του προβλήματος γιατί εκεί θα καθρεφτίσει τον εαυτό της.
Το ίδιο πάει να συμβεί με τον σκύλο λοιπόν. Το “χωρίς λόγο γαύγισμα”…η “προβληματική συμπεριφορά”…οι “φοβικοί”…είναι φράσεις που απεικονίζουν την απαξία της λογικής απέναντι στο συναίσθημα και το άλλοθι για να επέμβει στην ατέλεια που κατά την άποψή της υπάρχει. Εάν συμφωνήσεις με αυτό τότε αργά η γρήγορα θα αντιληφθείς με τον χειρότερο τρόπο ότι αυτή η απαξία προς το συναίσθημα του σκύλου είναι η ίδια απαξία προς το ανθρώπινο συναίσθημα.
Στο γνώρισε τον σκύλο σου άλλαξε την ζωή σου… η αυθεντία θα είσαι εσύ…εγώ θα σου πω ότι γνωρίζω και εσύ θα το αξιολογήσεις και θα επιλέξεις εάν αύριο θα είσαι ο αρχηγός μιας αγέλης…ή ο ακόλουθος μιας αυθεντίας…εάν αύριο θα είμαστε ένας πλανήτης που θα επιβάλει συμπεριφορικά πρότυπα ή θα επιβιώσει το δικαίωμα να είσαι ξεχωριστός…εσύ και ο σκύλος σου.
Χρήστος Κούτσης
Εκπαιδευτής Σκύλων