(Για λόγους σεβασμού δεν δημοσιεύουμε φωτογραφίες από τις υποθέσεις)!
Ορισμένες ιστορίες μένουν χαραγμένες στη μνήμη μας γιατί ξεπερνούν τα όρια του ανθρώπινου και αγγίζουν τα πιο σκοτεινά όρια της εγκατάλειψης. Η υπόθεση της Οξάνα Μαλάγια είναι μία από αυτές: ένα κορίτσι που μεγάλωσε δίπλα σε σκύλους, ζώντας κυριολεκτικά όπως εκείνοι, όταν η οικογένειά της την απαρνήθηκε. Η ιστορία της έγινε παγκόσμια γνωστή, με έρευνες, ντοκιμαντέρ και συνεντεύξεις, εδώ και δεκαετίες.
Κι όμως, ακόμα και σήμερα — σχεδόν 40 χρόνια μετά — το ίδιο αφήγημα εμφανίζεται ξανά σαν «φρέσκια» είδηση. Ο τίτλος μιλά για την “ανακάλυψη” ενός κοριτσιού που ζούσε με σκύλους, ενώ το ίδιο το κείμενο μετά τον τίτλο μιλάει για αγόρι περιγράφει, στην πραγματικότητα, ακριβώς την ιστορία της Οξάνα. Την ίδια στιγμή, δεν παραπέμπει σε καμία νέα πρωτογενή πηγή, καμία τοπική αρχή, κανένα πρακτορείο ειδήσεων — τίποτα που να τεκμηριώνει τους λόγους αναδημοσίευσης.
Όταν η συγκίνηση γίνεται εργαλείο
Η ιστορία της Οξάνα Μαλάγια είναι αληθινή, σκληρή και βαριά. Το να ανασύρεται χωρίς σαφές πλαίσιο, με τίτλους που υπονοούν «νέα αποκάλυψη», δείχνει πώς η ειδησεογραφία μπορεί να εκμεταλλευτεί τον ανθρώπινο πόνο για κλικς και shares. Η λεπτομέρεια γίνεται εύκολα εργαλείο συναισθηματικής χειραγώγησης όταν δεν υπάρχει διασταύρωση και ευθύνη για το τι πραγματικά ισχύει.
Το πρόσφατο γεγονός: τι ισχύει;
Η μοναδική αντίστοιχη επιβεβαιωμένη υπόθεση που μοιάζει να συνδέεται με την περιγραφή (παιδί που ζούσε με σκύλους, επικοινωνούσε με γαύγισμα) συνέβη στην Ταϊλάνδη και δημοσιεύτηκε διεθνώς στις 9 Ιουλίου 2024. Πρόκειται για αγόρι 8 ετών, θύμα παραμέλησης, που εντοπίστηκε σε καλύβα ζώντας με σκύλους, χωρίς γλωσσική ικανότητα. Αυτή είναι η πραγματική πρόσφατη είδηση, τεκμηριωμένη από πηγές όπως Bangkok Post, CBS Local και The Economic Times.
Ο ρόλος μας
Δεν υπάρχει τίποτα πιο σκληρό από το να εκμεταλλεύεσαι έναν άνθρωπο που πέρασε την ακραία εγκατάλειψη — πόσο μάλλον όταν η ιστορία του δεν είναι «παραμύθι» αλλά πραγματική. Αν κάτι μας διδάσκει η Οξάνα Μαλάγια, είναι πως η αδιαφορία σκοτώνει σιωπηλά και αφήνει πληγές που κρατούν μια ζωή.
Η δημοσιογραφία — αν θέλει να τιμά την ανθρώπινη αξία — οφείλει να ξεχωρίζει το τι είναι παλιό, τι είναι νέο και τι πρέπει να ξαναειπωθεί όχι για να σοκάρει, αλλά για να αλλάξει κάτι.
Πηγές για διασταύρωση:
- Bangkok Post, CBS Local, Live Mint, The Economic Times (Ταϊλάνδη, Ιούλιος 2024)
- BBC, Guardian (Οξάνα Μαλάγια, αρχική υπόθεση 1991)