Όταν η φύση και η ιστορία παραγκωνίζονται στο όνομα μιας νέας κανονικότητας
Σε μια αιφνιδιαστική εξέλιξη, η Αυστρία αποφάσισε να απαγορεύσει την εκπαίδευση σκύλων εργασίας που περιλαμβάνει προστασία, φύλαξη και οποιαδήποτε δραστηριότητα συνεπάγεται ένστικτα επίθεσης ή άμυνας. Η απόφαση αυτή, ενώ φαίνεται να εστιάζει στη φιλοζωία, στην πραγματικότητα αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης τάσης που επιδιώκει να επαναπροσδιορίσει τη σχέση ανθρώπου και σκύλου.
Ο σκύλος ως εργαζόμενο ον
Από τις πρώτες ημέρες της συνύπαρξής του με τον άνθρωπο, ο σκύλος δεν ήταν απλώς σύντροφος· ήταν συνεργάτης. Βοσκοί, κυνηγοί, φύλακες, οδηγοί, σκύλοι διάσωσης και εργασίας – κάθε ρόλος ήταν απόλυτα εναρμονισμένος με τα φυσικά του ένστικτα. Αυτή η λειτουργική σχέση είναι που διαμόρφωσε τις φυλές και τις συμπεριφορές που γνωρίζουμε σήμερα.
Η εκπαίδευση για εργασία δεν είναι απλώς μια «ανθρώπινη κατασκευή», αλλά μια φυσική προέκταση των δυνατοτήτων του σκύλου. Αγώνες όπως το IGP (πρώην Schutzhund) δεν δημιουργήθηκαν για να ενθαρρύνουν την επιθετικότητα, αλλά για να δώσουν στα σκυλιά έναν σκοπό, να τεστάρουν τις ικανότητές τους και να ενισχύσουν τη σύνδεση με τον άνθρωπο.
Η μετατροπή του σκύλου εργασίας σε ένα απλό κατοικίδιο
Τα τελευταία χρόνια, προωθείται ένα νέο αφήγημα: ο σκύλος πρέπει να είναι αποκλειστικά ένα ζώο συντροφιάς. Ένα «καλόβολο» πλάσμα που υπάρχει μόνο για να παρέχει συναισθηματική υποστήριξη στον άνθρωπο, απογυμνωμένο από τα ένστικτα που τον συνοδεύουν εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Η απαγόρευση των αγώνων εργασίας δεν είναι μια τυχαία κίνηση. Είναι μια ακόμη προσπάθεια να μετατραπεί ο σκύλος από ενεργό συνεργάτη σε ένα «αντικείμενο» που εξυπηρετεί αποκλειστικά τις ανάγκες του ανθρώπου.
Η θετική εκπαίδευση ως μονοπώλιο
Η θετική ενίσχυση είναι μια πολύτιμη εκπαιδευτική προσέγγιση. Ωστόσο, η προσπάθεια να καταστεί η μοναδική αποδεκτή μέθοδος, παραβλέποντας τη φυσική συμπεριφορά των σκύλων, είναι επικίνδυνη. Δεν μπορούν όλοι οι σκύλοι να εκπαιδευτούν αποκλειστικά με τροφή και παιχνίδι. Υπάρχουν ένστικτα που χρειάζονται διαχείριση, όχι απαραίτητα καταστολή.
Όταν η θετική εκπαίδευση αποτυγχάνει, το επόμενο βήμα ποιο είναι;
Η φαρμακευτική διαχείριση του σκύλου
Ήδη βλέπουμε μια αύξηση στη χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων για τη διαχείριση «ανεπιθύμητων» συμπεριφορών. Ο σκύλος που δεν μπορεί να εκπαιδευτεί αποκλειστικά με θετική ενίσχυση, σύντομα θα θεωρείται προβληματικός. Το μέλλον διαμορφώνεται με τρόπο τέτοιο που ό,τι δεν προσαρμόζεται σε αυτή τη νέα κανονικότητα, θα αντιμετωπίζεται ως παθολογικό και θα περνά στα χέρια των φαρμακοβιομηχανιών.
Η μεγαλύτερη εικόνα
Αν η απαγόρευση της εκπαίδευσης εργασίας σε μια χώρα όπως η Αυστρία γίνει η αρχή, τι ακολουθεί; Θα δούμε παρόμοιες κινήσεις και αλλού; Θα φτάσουμε στο σημείο όπου ο σκύλος δεν θα έχει δικαίωμα να είναι ο εαυτός του;
Το θέμα δεν είναι αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί με συγκεκριμένες εκπαιδευτικές μεθόδους. Το θέμα είναι αν θέλουμε έναν κόσμο όπου ο σκύλος διατηρεί τη φυσική του υπόσταση ή έναν κόσμο όπου κάθε τι αρχέγονο σε αυτόν θα θεωρείται ελάττωμα.
Η απόφαση της Αυστρίας είναι απλώς ένα ακόμα βήμα προς αυτή τη νέα πραγματικότητα. Το ερώτημα είναι: Θα αφήσουμε τον σκύλο να παραμείνει ο εαυτός του ή θα αποδεχτούμε τη σταδιακή αποστείρωσή του από την ίδια του τη φύση;